De waarde van gebruikt textiel

Bij RataPlan zien we dagelijks wat er met gebruikt textiel gebeurt. En laat ik eerlijk zijn: het beeld dat gemeenten vaak nog hebben, dat ingezameld textiel automatisch geld oplevert, klopt al lang niet meer. Naast de kleding van winkelkwaliteit die goed herbruikbaar is, blijft er na het sorteren steeds vaker en steeds meer zogenaamde ‘B-keuze textiel’ over, en daar is nauwelijks nog vraag naar.

Dat komt door (ultra) fast fashion. Goedkope kleding van lage kwaliteit overspoelt de markt, met name uit China. Consumenten worden op allerlei manieren verleid om deze kleding te kopen en daardoor krimpt de behoefte aan tweedehands opties. Bovendien leidt het ertoe dat het sorteren van textiel veel intensiever is geworden: fast fashion is vaak zo slecht van kwaliteit dat het de winkel niet eens meer haalt. En de export van B-keuze staat ook nog eens onder druk door oorlogen en betalingsproblemen.

Toch zie ik ook een positieve beweging. In kringloopwinkels liggen nog steeds prachtige kledingstukken van goede kwaliteit. En er is een groeiend publiek dat die weet te vinden. Voor hetzelfde geld koop je bij de kringloop een kledingstuk dat veel langer meegaat. Slimmer voor de portemonnee, beter voor het milieu. Iedere kilo kleding die wij opnieuw kunnen inzetten, scheelt gemiddeld 3,5 kilo CO₂-uitstoot. Dáár zit de echte winst.

Idealiter verwerken we al het textiel dat niet meer draagbaar is tot nieuwe garens. Technisch kan dat, maar de capaciteit is er nog lang niet. De UPV (Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid) helpt: producenten gaan meebetalen aan verwerking, wat meer regie in de keten geeft. Alleen, het bedrag dat kringlooporganisaties daar nu voor ontvangen is nog te laag om echt verschil te maken.

Wat hebben we nodig? Gemeenten moeten kringlooporganisaties erkennen als dé partners in textielinzameling. Dat betekent lokaal aanbesteden, zonder dat er vergoedingen worden gevraagd. Landelijk moet er meer worden gedaan om fast fashion in te perken en fabrikanten te verplichten hergebruikte garens te gebruiken. En laten we vooral de consument niet vergeten: met goede voorlichting kunnen we mensen bewust maken van de slimme keuze voor bijvoorbeeld de kringloop.

Wij voorkomen dat textiel in de verbrandingsoven belandt. Want ieder kledingstuk verdient een tweede leven, en samen maken we dat mogelijk.

Het Nationale Kringloopdebat